Η στυτική δυσλειτουργία αποτελεί την αδυναμία επίτευξης ή διατήρησης στύσης επαρκούς για ικανοποιητική σεξουαλική επαφή. Στην Ελλάδα, εκτιμάται ότι επηρεάζει περίπου το 40% των ανδρών άνω των 40 ετών, με τη συχνότητα να αυξάνεται σταδιακά με την ηλικία. Είναι σημαντικό να διακρίνουμε την περιστασιακή δυσκολία, που μπορεί να οφείλεται σε προσωρινούς παράγοντες όπως το στρες, από τη χρόνια στυτική δυσλειτουργία που διαρκεί περισσότερους από τρεις μήνες. Η πάθηση επηρεάζει σημαντικά την ψυχική υγεία των ανδρών, προκαλώντας συχνά αίσθημα ανεπάρκειας, κατάθλιψη και άγχος, ενώ παράλληλα επιδρά αρνητικά στις ερωτικές σχέσεις και την οικογενειακή ζωή.
Τα αίτια της στυτικής δυσλειτουργίας είναι πολυπαραγοντικά και χωρίζονται σε φυσικά και ψυχολογικά. Τα κυριότερα φυσικά αίτια περιλαμβάνουν τον σακχαρώδη διαβήτη, καρδιαγγειακές παθήσεις, υπέρταση, ορμονικές διαταραχές και νευρολογικά προβλήματα. Οι ψυχολογικοί παράγοντες, όπως το χρόνιο άγχος, η κατάθλιψη και το στρες της καθημερινότητας, συμβάλλουν επίσης σημαντικά στην εμφάνιση του προβλήματος.
Επιπλέον, συγκεκριμένες συνήθειες τρόπου ζωής αυξάνουν τον κίνδυνο:
Ορισμένα φάρμακα, όπως αντικαταθλιπτικά, αντιυπερτασικά και διουρητικά, μπορεί επίσης να επηρεάσουν τη στυτική λειτουργία ως παρενέργεια.
Στην Ελλάδα, οι αναστολείς PDE5 αποτελούν την πρώτη γραμμή θεραπείας για τη στυτική δυσλειτουργία. Τα κύρια φάρμακα που διατίθενται στα ελληνικά φαρμακεία περιλαμβάνουν το Sildenafil (Viagra), το Tadalafil (Cialis) και το Vardenafil (Levitra). Αυτά τα φάρμακα δρουν αυξάνοντας τη ροή του αίματος στον πέος, με διάρκεια αποτελεσματικότητας που κυμαίνεται από 4 έως 36 ώρες ανάλογα με το προϊόν.
Η δοσολογία καθορίζεται από τον γιατρό, ενώ στην ελληνική αγορά διατίθενται και γενόσημα προϊόντα σε προσιτές τιμές, κάνοντας τη θεραπεία πιο προσβάσιμη για όλους τους ασθενείς.
Όταν η στυτική δυσλειτουργία οφείλεται σε χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης, η ορμονική θεραπεία αποτελεί αποτελεσματική λύση. Η ψυχολογική συμβουλευτική είναι επίσης σημαντική, ιδιαίτερα όταν το πρόβλημα έχει ψυχολογικές αιτίες όπως άγχος ή κατάθλιψη.
Τα φυσικά συμπληρώματα διατροφής με L-αργινίνη, τζίνσενγκ και γκίνκγκο μπιλόμπα μπορούν να συμβάλουν στη βελτίωση της κυκλοφορίας. Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η διακοπή του καπνίσματος, η μείωση του αλκοόλ και η υγιεινή διατροφή, είναι θεμελιώδεις. Ειδικές ασκήσεις Kegel για την ενδυνάμωση των μυών του πυελικού εδάφους βελτιώνουν σημαντικά τη στυτική λειτουργία.
Τα φάρμακα για τη στυτική δυσλειτουργία μπορεί να προκαλέσουν διάφορες παρενέργειες που κυμαίνονται από ήπιες έως σοβαρές. Οι πιο συνηθισμένες παρενέργειες περιλαμβάνουν κεφαλαλγία, ζάλη, κοκκίνισμα του προσώπου, στομαχικές διαταραχές και ναυτία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να παρατηρηθούν οπτικές διαταραχές, όπως θολή όραση ή αλλαγή στην αντίληψη των χρωμάτων. Οι περισσότερες παρενέργειες είναι προσωρινές και υποχωρούν μόνες τους.
Τα φάρμακα για τη στυτική δυσλειτουργία αντενδείκνυται να χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με νιτρώδη φάρμακα, καθώς μπορεί να προκαλέσουν επικίνδυνη πτώση της αρτηριακής πίεσης. Επίσης, η ταυτόχρονη χρήση με άλλα αγγειοδιασταλτικά φάρμακα ή φάρμακα για την υπέρταση απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή. Οι ασθενείς πρέπει να ενημερώνουν πάντα τον ιατρό τους για όλα τα φάρμακα που λαμβάνουν, συμπεριλαμβανομένων των συμπληρωμάτων διατροφής.
Οι ασθενείς με καρδιαγγειακά προβλήματα χρειάζονται ειδική προσοχή και παρακολούθηση κατά τη χρήση φαρμάκων για τη στυτική δυσλειτουργία. Η σεξουαλική δραστηριότητα αυτή καθεαυτή αποτελεί φυσική καταπόνηση για την καρδιά, ενώ τα φάρμακα μπορεί να επηρεάσουν την αρτηριακή πίεση και την καρδιακή λειτουργία. Ο καρδιολόγος πρέπει να αξιολογήσει την καρδιαγγειακή κατάσταση του ασθενούς πριν από την έναρξη της θεραπείας.
Η χρήση των φαρμάκων πρέπει να διακοπεί άμεσα σε περίπτωση σοβαρών παρενεργειών όπως:
Για την ασφαλή χρήση των φαρμάκων για τη στυτική δυσλειτουργία, οι ασθενείς πρέπει να ακολουθούν αυστηρά τις οδηγίες του ιατρού και να μην ξεπερνούν τη συνιστώμενη δοσολογία. Είναι σημαντικό να αποφεύγεται η κατανάλωση αλκοόλ και η χρήση ναρκωτικών ουσιών κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Οι ασθενείς πρέπει επίσης να διατηρούν τακτική επικοινωνία με τον ιατρό τους και να αναφέρουν οποιεσδήποτε ανησυχίες ή παρενέργειες.
Η στυτική δυσλειτουργία μπορεί να είναι ένα πρώιμο σημάδι σοβαρότερων προβλημάτων υγείας. Οι άνδρες πρέπει να αναζητήσουν ιατρική βοήθεια όταν αντιμετωπίζουν επαναλαμβανόμενα προβλήματα στύσης για περισσότερες από δύο εβδομάδες. Άλλα σημάδια που απαιτούν ιατρική προσοχή περιλαμβάνουν μειωμένη σεξουαλική επιθυμία, πόνο κατά την στύση, ή στύση που δεν μπορεί να διατηρηθεί για ικανοποιητική σεξουαλική δραστηριότητα. Επίσης, αν η δυσλειτουργία συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα όπως κόπωση, κατάθλιψη ή αλλαγές στην ούρηση, είναι απαραίτητη η ιατρική αξιολόγηση.
Η προετοιμασία για την επίσκεψη στον ιατρό περιλαμβάνει τη συλλογή λεπτομερούς ιστορικού των συμπτωμάτων και την καταγραφή όλων των φαρμάκων που λαμβάνετε. Είναι χρήσιμο να σημειώσετε τη συχνότητα και τη σοβαρότητα των επεισοδίων στυτικής δυσλειτουργίας, καθώς και τυχόν παράγοντες που φαίνεται να επιδεινώνουν ή βελτιώνουν την κατάσταση. Επιπλέον, πρέπει να είστε έτοιμοι να συζητήσετε τον τρόπο ζωής σας, συμπεριλαμβανομένης της διατροφής, της άσκησης, του καπνίσματος και της κατανάλωσης αλκοόλ.
Ο ιατρός μπορεί να προτείνει διάφορες εξετάσεις για να εντοπίσει την αιτία της στυτικής δυσλειτουργίας. Αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν:
Η έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας είναι κρίσιμη για την αποτελεσματική θεραπεία και την πρόληψη επιπλοκών. Όσο νωρίτερα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, τόσο περισσότερες είναι οι θεραπευτικές επιλογές και τόσο καλύτερα τα αποτελέσματα. Η καθυστέρηση στη διάγνωση μπορεί να οδηγήσει σε επιδείνωση των υποκείμενων παθολογικών καταστάσεων και σε ψυχολογικές επιπτώσεις που επιδεινώνουν περαιτέρω την κατάσταση.
Η πρόληψη της στυτικής δυσλειτουργίας περιλαμβάνει την υιοθέτηση ενός υγιούς τρόπου ζωής με τακτική άσκηση, ισορροπημένη διατροφή και αποφυγή του καπνίσματος και του υπερβολικού αλκοόλ. Η διαχείριση χρόνιων παθήσεων όπως ο σακχαρώδης διαβήτης και η υπέρταση είναι επίσης κρίσιμη. Η μακροπρόθεσμη φροντίδα περιλαμβάνει τακτικούς ελέγχους με τον ιατρό, παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας και προσαρμογές όταν είναι απαραίτητες. Η ψυχολογική υποστήριξη και η επικοινωνία με τον σύντροφο αποτελούν επίσης σημαντικά στοιχεία της ολικής φροντίδας.
