Η τριχόπτωση είναι η υπερβολική απώλεια μαλλιών από το τριχωτό της κεφαλής ή άλλες περιοχές του σώματος. Αποτελεί ένα συχνό πρόβλημα που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, τόσο άνδρες όσο και γυναίκες. Στην Ελλάδα, περισσότερο από το 30% του ανδρικού πληθυσμού αντιμετωπίζει κάποια μορφή τριχόπτωσης μετά την ηλικία των 30 ετών.
Είναι φυσιολογικό να χάνουμε καθημερινά 50-100 τρίχες, καθώς αυτό αποτελεί μέρος του φυσικού κύκλου ανανέωσης των μαλλιών. Η παθολογική τριχόπτωση εμφανίζεται όταν η ημερήσια απώλεια υπερβαίνει τις 150 τρίχες ή όταν η αναγέννηση των μαλλιών δεν μπορεί να αντισταθμίσει την απώλεια.
Η ανδρογενετική αλωπεκία αποτελεί την πιο συχνή αιτία τριχόπτωσης και οφείλεται στη γενετική προδιάθεση και την επίδραση των ανδρογόνων ορμονών. Επηρεάζει κυρίως τον κροταφικό και τον βρεγματικό χώρο, δημιουργώντας το χαρακτηριστικό μοτίβο της αρσενικής φαλάκρας.
Οι δυσλειτουργίες του θυρεοειδούς αδένα, τόσο ο υπερθυρεοειδισμός όσο και ο υποθυρεοειδισμός, μπορούν να προκαλέσουν διάχυτη τριχόπτωση. Η διάγνωση και θεραπεία των θυροειδικών διαταραχών συχνά βελτιώνει σημαντικά την κατάσταση των μαλλιών.
Το χρόνιο στρες, τα ψυχολογικά τραύματα και η άγχος μπορούν να επηρεάσουν τον κύκλο ανάπτυξης των μαλλιών. Αυτός ο τύπος τριχόπτωσης συνήθως είναι αντιστρεπτός με τη διαχείριση των αιτίων του στρες.
Οι ορμονικές αλλαγές κατά την εγκυμοσύνη, τον τοκετό, την εμμηνόπαυση ή λόγω ενδοκρινολογικών διαταραχών μπορούν να προκαλέσουν προσωρινή ή μόνιμη τριχόπτωση. Ιδιαίτερα στις γυναίκες, οι ορμονικές διακυμάνσεις αποτελούν σημαντική αιτία τριχόπτωσης.
Η ανεπαρκής πρόσληψη βασικών θρεπτικών στοιχείων όπως ο σίδηρος, η βιταμίνη D, οι πρωτεΐνες και οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β μπορεί να οδηγήσει σε αδύναμα και εύθραυστα μαλλιά που πέφτουν εύκολα.
Αποτελεί τον πιο συχνό τύπο αλωπεκίας, επηρεάζοντας το 95% των ανδρών με τριχόπτωση. Χαρακτηρίζεται από προοδευτική λέπτυνση και απώλεια μαλλιών σε συγκεκριμένες περιοχές της κεφαλής, ακολουθώντας συγκεκριμένα μοτίβα που ταξινομούνται με την κλίμακα Norwood-Hamilton για άνδρες και Ludwig για γυναίκες.
Πρόκειται για προσωρινή κατάσταση όπου μεγάλος αριθμός τριχών εισέρχεται πρόωρα στη φάση ανάπαυσης (τηλογενής φάση). Συνήθως εμφανίζεται 2-3 μήνες μετά από στρεσογόνο γεγονός όπως χειρουργείο, πυρετό, τοκετό ή ψυχολογικό τραύμα.
Αυτοάνοση κατάσταση που προκαλεί εστιακή τριχόπτωση σε στρογγυλές περιοχές. Μπορεί να επηρεάσει μόνο το τριχωτό της κεφαλής ή να εξαπλωθεί σε όλο το σώμα. Η πρόγνωση ποικίλλει, με πολλές περιπτώσεις να παρουσιάζουν αυθόρμητη ίαση.
Προκαλείται από μηχανική βλάβη των μαλλιών λόγω υπερβολικού τραβήγματος, στενών κοτσίδων, χρήσης ισιωτικών ή άλλων επιθετικών χειρισμών. Αποτελεί αντιστρεπτή μορφή τριχόπτωσης εφόσον αποφευχθούν οι βλαπτικοί παράγοντες έγκαιρα.
Χαρακτηρίζεται από ομοιόμορφη λέπτυνση των μαλλιών σε όλο το τριχωτό της κεφαλής. Συχνά συνδέεται με ορμονικές διαταραχές, διατροφικές ελλείψεις ή φαρμακευτικές αγωγές.
Τα βασικά συμπτώματα της τριχόπτωσης περιλαμβάνουν:
Συνιστάται επίσκεψη σε ειδικό όταν παρατηρείτε απότομη αύξηση της τριχόπτωσης, εμφάνιση φαλακρών κηλίδων, φλεγμονή ή ερυθρότητα στο τριχωτό της κεφαλής, ή όταν η τριχόπτωση επηρεάζει την ψυχολογική σας κατάσταση. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία μπορεί να αποτρέψει την περαιτέρω επιδείνωση και να βελτιώσει σημαντικά την πρόγνωση.
Στα ελληνικά φαρμακεία διατίθεται μεγάλη ποικιλία αποδεδειγμένων θεραπευτικών λύσεων για την αντιμετώπιση της τριχόπτωσης. Η μινοξιδίλη, διαθέσιμη σε προϊόντα όπως Regaine και Alopexy, αποτελεί την πιο διαδεδομένη τοπική θεραπεία που εφαρμόζεται άμεσα στο τριχωτό. Η φιναστερίδη (Propecia, Proscar) χορηγείται από του στόματος και είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική για την ανδρογενετική αλωπεκία.
Τα συμπληρώματα διατροφής με βιοτίνη, σίδηρο και ψευδάργυρο ενισχύουν την υγεία των μαλλιών από το εσωτερικό. Ειδικά σαμπουάν κατά της τριχόπτωσης και λοσιόν μαλλιών προσφέρουν καθημερινή φροντίδα, ενώ φυτικά εκχυλίσματα όπως saw palmetto και κολοκυνθοσπόρι παρέχουν φυσικές λύσεις.
Η σωστή δοσολογία και η συστηματική χρήση είναι καθοριστικές για την αποτελεσματικότητα των θεραπειών.
Οι φυσικές θεραπείες αποτελούν σημαντικό συμπλήρωμα στην αντιμετώπιση της τριχόπτωσης. Αιθέρια έλαια όπως το δεντρολίβανο και η λεβάντα, όταν αραιώνονται κατάλληλα, βελτιώνουν την κυκλοφορία του αίματος στο τριχωτό μέσω απαλού μασάζ.
Το τακτικό μασάζ τριχωτού διεγείρει τους θύλακες των μαλλιών και μειώνει το στρες. Οι διατροφικές αλλαγές που περιλαμβάνουν πρωτεΐνες, σίδηρο και βιταμίνες Β συμβάλλουν στην ενδυνάμωση των μαλλιών. Φυτικές θεραπείες με εκχυλίσματα τσουκνίδας και πράσινου τσαγιού προσφέρουν αντιοξειδωτική προστασία.
Ομοιοπαθητικά σκευάσματα και συμπληρώματα κολλαγόνου υποστηρίζουν τη δομή των μαλλιών, ενώ τεχνικές μείωσης στρες όπως η γιόγκα και ο διαλογισμός αντιμετωπίζουν μια βασική αιτία τριχόπτωσης. Η συνδυασμένη προσέγγιση αυτών των μεθόδων μπορεί να επιφέρει σημαντική βελτίωση.
Η πρόληψη της τριχόπτωσης αρχίζει από τη σωστή καθημερινή φροντίδα και τις υγιεινές συνήθειες. Μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε πρωτεΐνες, σίδηρο, ψευδάργυρο και βιταμίνες Β, C και D αποτελεί τη βάση για υγιή μαλλιά.
Η συχνότητα του λουσίματος εξαρτάται από τον τύπο των μαλλιών σας, γενικά κάθε 2-3 ημέρες για κανονικά μαλλιά. Το βούρτσισμα πρέπει να γίνεται απαλά, ξεκινώντας από τις άκρες προς τις ρίζες.
Η επίσκεψη σε δερματολόγο συνιστάται όταν η τριχόπτωση ξεπερνά τις 100 τρίχες ημερησίως, παρατηρούνται φαλακρές περιοχές ή συνοδεύεται από κνησμό και ερυθρότητα. Ο ειδικός θα πραγματοποιήσει λεπτομερή εξέταση και ενδεχομένως trichoscopy για ακριβή διάγνωση.
Στην Ελλάδα διατίθενται προηγμένες θεραπείες όπως η πλασματική θεραπεία (PRP), οι laser θεραπείες χαμηλής έντασης και η μεταμόσχευση μαλλιών με τεχνικές FUE και FUT. Τα αποτελέσματα εμφανίζονται σταδιακά, συνήθως μετά από 3-6 μήνες, και απαιτούν υπομονή και συνέπεια στη θεραπεία. Η έγκαιρη παρέμβαση αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες επιτυχίας.
